Jakość w MLD

Ostatnio dużo się mówi o jakości badań laboratoryjnych. Często  jakość jest utożsamiana jest z wynikami kontroli zewnątrzlaboratoryjnej.  Na stronie PCA znajdziemy:

Badania biegłości, zgodnie z definicją podaną w ISO/IEC Guide 43-1:1997, są postrzegane jako jedno z najskuteczniejszych narzędzi pomagających laboratoriom wykazać ich kompetencje jednostce akredytującej lub innym stronom trzecim. Ten podstawowy cel badania biegłości ma znaczący element edukacyjny. Badania biegłości umożliwiają laboratoriom monitorowanie realizacji badań. Dzięki temu mogą być zidentyfikowane długoterminowe trendy oraz rozważone wszelkie niezbędne działania korygujące lub zapobiegawcze.

Badanie biegłości (PT – Proficiency Testing) – określenie, za pomocą porównań międzylaboratoryjnych, zdolności laboratorium do przeprowadzania badań lub wzorcowań (czasem badania biegłości oznacza się też skrótem EQA – External Quality Assurance)

Porównania międzylaboratoryjne (ILC – Interlaboratory Comparisons) – zorganizowanie, wykonanie i ocena badań lub wzorcowań tego samego lub podobnych obiektów badań, lub wzorcowań przez co najmniej dwa laboratoria, zgodnie z uprzednio określonymi warunkami.
Chcąc mówić o badaniu biegłości, konieczne jest zorganizowanie porównania międzylaboratoryjnego, zaś porównanie międzylaboratoryjne musi być poprzedzone określeniem warunków jego przeprowadzenia. Bardzo ważne jest również to, że wykorzystanie porównań międzylaboratoryjnych do badań biegłości wiąże się z rozsądną statystycznie liczbą uczestników – musi być ich co najmniej ośmiu. Przy mniejszej liczbie uczestników opracowywanie statystyczne wyników jest wątpliwe i wówczas lepiej pozostać przy porównaniu międzylaboratoryjnym oraz kryteriach porównywania wyników.

Możliwa jest jednak sytuacja, gdy wszyscy uczestnicy będą popełniać podobny błąd, a wynik uczestnictwa będzie pozytywny mimo tego, iż wyznaczona wartość właściwości może znacząco odbiegać od wartości rzeczywistej. Z drugiej strony może zaistnieć sytuacja, w której jeden z uczestników uzyska wynik bardzo bliski wartości rzeczywistej właściwości, ale znacząco odbiegający od pozostałej populacji wyników (np. wszyscy pozostali uczestnicy popełnili podobny błąd). Przykład ten wskazuje na potrzebę wnikliwego przyglądania się swojemu uczestnictwu w PT/ILC oraz uzyskiwanym wynikom. Dotyczy to zarówno bezpośrednio badań, jak i wyników uczestnictwa.

 

Zawsze wydawało mi się, iż wyniki badań porównań międzylaboratoryjnych miały mieć znaczenie edukacyjne. Miały być narzędziem poprawy jakości dla tego, kto wykonuje te badania. Wczytując się dokładnie w dokumenty PCA  znajdziemy informację, że uzyskiwane wyniki w programach zewnątrzlaboratoryjnej kontroli jakości są istotnym, ale nie jedynym elementem oceny podczas akredytacji.

Dlatego pytanie – czy my możemy być oceniani, nasze praca, poprzez wyniki kontroli zewnątrzlaboratoryjnej?

 

 

Dodaj komentarz