Pule dojrzałych neutrofili:
- Pula krążąca
- Pula przyścienna
- Pula tkankowa
- Rezerwa szpikowa
Bezpośrednio po powstaniu dojrzały neutrofil spędza około 50 godzin w szpiku tworząc rezerwę szpikową stanowiącą 1/4 całej liczby tych komórek;
Następnie spędza między 8 a 16 godzin we krwi, połowę tego czasu we puli krążącej, połowę w puli przyściennej (łącznie pule te stanowią kolejne 1/4);
Resztę swojego życia (około 3-5 dni neutrofil spędza w tkankach) i tam ginie – nie wraca już do krążenia. Pula tkankowa stanowi około połowę całej liczby dojrzałych neutrofilów w organizmie.
Oznaczając morfologię krwi pełnej z różnicowaniem leukocytów określamy pulę krążącą (bezwzględna liczba granulocytów)
Test hydrokortyzonowy – służy do oceny rezerwy szpikowej. Wykrywa upośledzone uwalnianie ze szpiku lub zwiększone przechodzenie granulocytów do puli tkankowej
Obecność puli magazynowej szpiku można stwierdzić, gdy w teście hydrokortyzonowym dochodzi do wzrostu liczny granulocytów we krwi o co najmniej 2-2,5 tyś/ul w 3,4, lub 5 godz. po podaniu dożylnym hydrokortyzonu w dawce 3 mg/kg w.c. Mówimy wtedy o satysfakcjonującej rezerwie szpikowej granulocytów, tym samym o najpewniej prawidłowej ich produkcji .
Jak wykonać test hydrokortyzonowy:
- określić wyjściową liczbę neutrofili;
- podać dożylnie 200 mg hydrokortyzonu;
- określić liczbę neutrofili 4, 5 i 6 godzin po podaniu hydrokortyzonu;
- od największej z nich odjąć liczbę wyjściową;
- jeśli różnica jest większa niż 2 x 10e9/l to rezerwa szpikowa jest zachowana
Alternatywą dla testu z hydrokortyzonem jest test prednizonowy niestety o mniejszej czułości. Pacjent otrzymuje enkorton- 1mg/kg m.c. o godz. 20-21, a następnego dnia rano ocenia się jego morfologię krwi. Wzrost liczby granulocytów poniżej 2000/ul sugeruje zmniejszenie rezerwy szpikowej i wymaga potwierdzenia testem hydrokortyzonowym. Stwierdzenie leukopenii z neutropenią czyli bezwzględną liczbą neutrofilów poniżej 1,5 G/L (ANC <1,5 G/L) wymaga określenia stopnia neutropenii, czasu jej trwania i przeprowadzenia dobrego wywiadu z pacjentem. Jeśli u pacjenta wcześniej występowały wahania liczy neutrofilów (raz neutropenia a raz wartości > 1,5 G/L a szczególnie > 2G/L) to z reguły wyklucza to istnienie poważnej choroby i najczęściej nie wymaga dalszej diagnostyki. Przypadkowo wykryta neutropenia bez wcześniejszej informacji o parametrach morfologii krwi wymaga powtórzenia badania za 2-3 tygodnie.
W szpitalu, w którym pracuje pacjentowi w trakcie testu z hydrokortyzonem przy każdym badaniu morfologii lekarz zleca również rozmaz mikroskopowy w celu oceny jakościowej neutrofilów.
Pozdrawiam ciepło 🙂