Białko C-reaktywne tzw. białko ostrej fazy syntetyzowane jest w hepatocytach. Pomiar i stężenie CRP wykorzystuje się w diagnozie i leczeniu chorób zakaźnych oraz monitorowaniu stanu zapalnego. Wykazano też zasadność oceny ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego oznaczając CRP, ale przy zastosowaniu testu o wysokiej czułości.
Bodźcem wątrobowej syntezy CRP są cytokiny prozapalne (gł. interleukina 6 ) uwalniane z aktywowanych makrofagów w miejscu zakażenia, uszkodzenia lub zapalenia tkanek. Stężenie osoczowe CRP wzrasta gwałtownie (czasami 1000 -krotnie) w odpowiedzi na bodziec osiągając szczytową wartość w 24-48 godzinie. Ulega obniżeniu w ciągu 72 godzin licząc od chwili, kiedy bodziec przestaje działać Powraca do wartości wyjściowych w ciągu 7 do 12 dni. Krótki okres półtrwania tego białka (wynoszący średnio ok. 19 godzin), sprawia, że stężenie zależy głównie od jego syntezy i szybko maleje po ustaniu czynnika sprawczego.
U nas w laboratorium nie stosujemy testów CRP o wysokiej czułości bo pracujemy dla pacjentów onkologicznych.
Zakresy referencyjne < 5 mg/L
Dolny zakres pomiarowy w naszej metodzie jest trudny o uchwycenia (ach te ulotki) . W ulotce znajdziemy liniowość 0,2-480 mg/L, najmniejsze wykrywalne stężenie (określone jako najmniejsze mierzalne stężenie CRP, które można odróżnić od stężenia zerowego- wynosi 0,09)
Niespecyficzny charakter reakcji ostrej fazy (wzrost stężenia CRP) wyklucza zastosowanie CRP jako jedynego wskaźnika do diagnozowania jakiejkolwiek choroby.
Stężenie CRP wykorzystuje się do :
- wykluczenia bakteryjnych stanów zapalnych po zabiegach chirurgicznych (max wzrost do 150 md/L, jeśli brak zakażenia bakteryjnego normalizuje się do 5-7 dni po operacji)
- diagnozy i monitorowania reumatoidalnego zapalenia stawów
- w celu wykrycia infekcji u pacjentów z obniżoną odpornością. W przypadku infekcji bakteryjnych i grzybiczych, poziom CRP u pacjentów zakażonych HIV przekracza 40 mg/L
- oceny stopnia zaawansowania choroby i reakcji na terapię w chorobie Crohna
- pomocny w odróżnieniu choroby Crohna od wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- monitorowanie aktywności choroby i reakcji na leczenie polimialgii reumatycznej