Jak wykonać test korekcji APTT – nasza propozycja

W ramach przedstawiania propozycji różnych rozwiązań dziś test korekcji APTT. Konsultował z nami ten tekst Paweł Kozłowski. Nie zgodziłam się z nim właściwie w jednym przypadku. Paweł chciał, aby wykreślić „lub na zlecenie lekarza”. On jest ortodoksem w tych sprawach, ja nie.

Proponował też przedstawienie innych wzorów. Zrobię to jednak trochę później .

Test korekcji APTT

Test korekcji APTT należy wykonać  gdy stwierdzamy u chorego izolowany wydłużony APTT (powyżej 10s górnego zakresu referencyjnego lub na zlecenie lekarza).

Przed rozpoczęciem procedury kontaktujemy się z oddziałem w celu przeprowadzenia wywiadu oraz wykluczenia stosowania terapii heparyną niefrakcjonowaną lub DOACs. W razie wątpliwości wykonujemy w osoczu czas TT (jeśli jest znacznie przedłużony – w osoczu obecna jest heparyna lub dabigatran; jeśli jest prawidłowy – można wykonać test korekcji).

W celu wykonania testu korekcji należy :

1. przygotować osocze badane
2. przygotować osocze prawidłowe- rutynowo używamy Standard Human Plasma.
   W sytuacjach awaryjnych można użyć osocza innego chorego, który  nie ma zaburzeń hemostazy, nie jest leczony przeciwzakrzepowo, ma prawidłowy wynik układu krzepnięcia krwi, a jego APTT mieści się w środku zakresu referencyjnego.

 

Przygotowujemy  4 probówki:

1. w pierwszej – samo osocze prawidłowe
2. w drugiej – samo osocze badane
3. w trzeciej – należy wykonać mieszaninę w stosunku 1:1 osocza badanego i prawidłowego
4. czwarta probówka na razie pozostaje wolna

*)    Inkubujemy probówki 1,2 i 3w 37 ⁰C przez 2 godziny.

*)   Po inkubacji wykonujemy w czwartej probówce kolejną mieszaninę z inkubowanego osocza  prawidłowego i inkubowanego osocza badanego w stosunku 1:1.

*)    Oznaczamy APTT we wszystkich czterech probówkach: w osoczu badanym, osoczu prawidłowym, w mieszaninie inkubowanej 2 godziny i w mieszaninie sporządzonej po inkubacji.

Uzyskane czasy APTT użyj do interpretacji wg. schematu:

Po wykonaniu testu korekcji otrzymujemy cztery czasy APTT:

• osocza prawidłowego
• osocza badanego
• mieszaniny bez inkubacji
• mieszaniny po inkubacji

Jeśli w obydwu mieszaninach doszło do korekcji APTT to prawdopodobnie przyczyną wydłużonego APTT u chorego jest niedobór czynnika/czynników z układu wewnątrzpochodnego (przy założeniu, że PT jest prawidłowy).

Jeśli do korekcji doszło w mieszaninie bez inkubacji, a w mieszaninie po  inkubacji APTT brak korekcji to prawdopodobnie masz do czynienia z inhibitorem zależnym od czasu.

Jeśli zaś w obydwu mieszaninach nie doszło do korekcji to prawdopodobnie w osoczu chorego występuje inhibitor niezależny od czasu.

W celu ułatwienia interpretacji stosujemyIndeks Rosnera (RI). Wyliczamy zarówno IR po inkubacji jak i bez inkubacji:

 

RI < 12% – korekcja

RI > 15% – brak korekcji

RI  12%-15% –  wynik niepewny

 

Piśmiennictwo:

Chang S. et al.: A „Percent Correction” Formula for Evaluation of Mixing Studies, Am J Pathol 2002; 117: 62-73

Rosner E. et al.: Detection and quantitative evaluation of lupus circulating anticoagulant activity. ThrombHaemost 1987; 57: 144-147.

Windyga J.: Badanialaboratoryjne w hematologii, wydanie I, PZWL Warszawa 2003