Z anemią spotykamy się wszyscy na co dzień. Krwawienia, przerzuty, przewlekłe stany zapalne… („klasyka”). Sportowiec = okaz zdrowia- nie zawsze.
Oto kilka przypadków: 1. Niedobór żelaza. Najczęstsza przyczyna to… zdrowa, na pozór, dieta! Podczas wysiłku straty żelaza (i ferrytyny) są duże i nie chodzi o to, że FE się wypala. Żelazo będzie wykorzystywane do zwiększenia produkcji RBC. Niedotlenienie mięśni, EPO i te sprawy. Po pewnym czasie okazuje się, że popyt przewyższa podaż i… ANEMIA. Nie pojawi się ona z dnia na dzień; wróg jest podstępny i powolny. Najpierw pojawi się niedobarwliwość i mikrocytoza. Straty gospodarki żelazowej najlepiej uzupełniać dietą (suplementacja wygodna i przyjemna nie jest;)
2. Uszkodzenia mechaniczne krwinek. Pierwsze skojarzenie- Zastawki serca. Dobrze, ale nie w tym przypadku. Podczas długiego, ciężkiego biegu (kwestia źle dobranego obuwia jest także istotna) ukrwienie dolnych partii nóg jest wysokie (opuchlizna), a organizm dostarcza większe ilości krwi w wysilone partie. Częste uderzenia o asfalt zmęczonych stóp powodują stopniowe i powolne niszczenie krwinek. Badań nie warto wykonywać po takim wysiłku bo… wyniki nas zadziwią. {Ciekawostka: po treningach jesteśmy lekko odwodnieni, co daje efekt zagęszczenia, więc anemia będzie zamaskowana}
3. Częsty intensywny trening powoduje doskonale znane nam zakwasy. Jest to związane z niedotlenieniem tkanek mięśniowych. To wiemy wszyscy, ale… Przewlekłe zakwasy oznaczają także przewlekły stan zapalny, co za tym idzie także stres oksydacyjny (a więc skróconą żywotność RBC). Co powoduje uogólnione niedotlenienie i… ANEMIĘ. Z tą sytuacją związana jest także nadprodukcja EPO, a w konsekwencji zmniejszenie wchłaniania żelaza z posiłków (spadek transferyny). Brzmi znajomo?
4. Przewlekły stan zapalny (kontuzje i mikro urazy) podnosi znacząco poziom hepcydyny, która zmniejsza jelitowe wchłanianie żelaza, by „zagłodzić” drobnoustroje. Ograniczenie dostępności tego pierwiastka dla drobnoustrojów powoduje… ANEMIĘ (słowo klucz)
Czy warto rezygnować ze sportu? Na pewno NIE! Należy zdać sobie sprawę, że sport ma sprawiać nam przyjemność, odstresowywać. Rekordy pozostawmy zawodowcom. W domach nie mamy całego zaplecza odnowy biologicznej.
Piotr Łatka
COZL