Pomiar liczby retikulocytów jest szybkim parametrem „ilościowym” erytropoezy w szpiku. Ponadto w przypadku niedoboru żelaza, retikulocyty stają się pierwszymi komórkami wykazującymi anemię. Z tego powodu, oprócz oceny ilościowej, ważne jest określenie czy nowo utworzone krwinki czerwone będą prawidłowo spełniać swoją funkcję. Jest to możliwe dzięki parametrowi RET-He, odzwierciedlającemu średnią zawartość hemoglobiny w retikulocytach (wyrażoną w pg). Pomiar zawartości hemoglobiny w retikulocytach oznacza:
● możliwość oceny aktualnej podaży żelaza dla erytropoezy i tym samym oceny „jakości” nowo utworzonych komórek,
● zdolność do rozpoznania zmiany statusu żelaza o wiele wcześniej niż poprzez pomiar zawartości hemoglobiny w dojrzałych krwinkach czerwonych,
● możliwość oceny zmiany stanu niedokrwistości.
RET-He dostarcza informację o aktualnej dostępności biologicznej żelaza dla erytropoezy – niska wartość oznacza brak żelaza lub brak dostępności biologicznej żelaza do erytropoezy. Na analizowany parametr nie ma wpływu obecność lub nieobecność stanu zapalnego oraz nie występuje zmienność dobowa.
Wykorzystanie RET-He
· Pacjenci otrzymujący EPO oraz pacjenci chirurgiczni: u tych pacjentów, mimo że całkowita pula żelaza w organizmie jest prawidłowa (lub nawet podwyższona), żelazo jest „zablokowane” i nie jest natychmiastowo lub całkowicie dostępne dla erytropoezy.
· Pacjenci z chorobami nerek: często jednocześnie chorują na niedokrwistość spowodowaną zmniejszoną lub nieadekwatną produkcją erytropoetyny. RET-He jest parametrem rekomendowanym w wytycznych dla nefrologii [European Best Practice Guidelines (EBPG), National Kidney Foundation Kidney Disease Outcome Quality Initiative (NKF KDOQI)].
· Pacjenci z niedokrwistością w przebiegu chorób przewlekłych: posiadają zmniejszoną liczbę erytrocytów i retikulocytów, niskie stężenie żelaza i transferryny, ale zwiększone stężenie ferrytyny. Może u nich wystąpić zarówno klasyczny, jak i funkcjonalny niedobór żelaza.
· Pacjenci z niedokrwistością z niedoboru żelaza (niedobór klasyczny): występuje u wielu pacjentów, często jako nierozpoznana choroba. RET-He jest jednym z pierwszych wskaźników umożliwiających prognozę wystąpienia niedokrwistości oraz może służyć, jako tani parametr przesiewowy o wysokiej wartości predykcyjnej niedoboru żelaza.
· Kobiety w ciąży: ciąża jest związana z fizjologicznym wzrostem markerów procesów zapalnych. Funkcjonalny i czynnościowy niedobór żelaza mogą współistnieć, szczególnie w zaawansowanym stadium ciąży, gdzie stan zapalny występuje na niskim poziomie, a zapasy żelaza mogą być wyczerpane.
· Monitorowanie leczenia erytropoetyną (EPO) i/lub dożylnego leczenia żelazem: po udanej terapii oczekuje się, że wartość RET-He będzie rosnąć już po kilku dniach.
Agnieszka Kowalczyk
Starszy Specjalista ds. Produktu
Sysmex Polska Sp. z o.o.
Mam pytanie odnośnie frakcji retikulocytów. Czym może byč spowodowana obniżona ilość retikulocytów frakcji IRF przy prawidłowym poziomie ferrytyny. Badania okresowe – pacjent „teoretycznie” zdrowy. Rozumiem, że tu przydatny byłby Ret He 🙂
Frakcja retikulocytów IRF, oznacza retikulocyty najmniej dojrzałe, czyli te z największą zawartością kwasów nukleinowych. Stopniowo, w miarę upływu czasu, retikulocyty dojrzewają i przechodzą do tzw. frakcji LFR, czyli retikulocytów o znacznie mniejszej zawartości kwasów nukleinowych.
Warto pamiętać o tym, że wartość IRF jest wartością względną, wyrażaną w procentach i dobrze jest ją interpretować wspólnie z wartością RET#, ponieważ to od niej jest w znacznej mierze zależne. Dlatego jednym z powodów obniżenia wartości IRF może być nieznacznie obniżenie wartości bezwzględnej retikulocytów. Należy także pamiętać, że retikulocyty są komórkami, które mogą dojrzewać w warunkach in vitro, dlatego również opóźniony czas analizy po pobraniu, może powodować zaniżenie wartości IFR spowodowanej dojrzewaniem tych komórek i przejściem w frakcję LFR.
Natomiast wartość RET-He dostarczy więcej informacji na temat jakości retikulocytów. Należy pamiętać, że parametry biochemiczne, takie jak transferyna czy ferrytyna są białkami ostrej fazy. Dlatego przy ich interpretacji należy wykluczyć występowanie stanu zapalnego, w przypadku, którego, mimo prawidłowego lub nawet podwyższonego poziomu ferrytyny, zapasy żelaza mogą być niedostępne (zablokowane) dla potrzeb erytropoezy. Na parametr Ret-He nie ma wpływu występowanie stanu zapalnego, dlatego oznaczenie tego parametru jednoznacznie daje odpowiedź na pytanie „Czy żelazo jest dostępne dla potrzeb erytropoezy?”.
Podobnie jak w przypadku innych badań, najlepszym sposobem oceny stanu pacjenta jest jednoczesna ocena nie jednego lecz „panelu” parametrów.
Agnieszka Kowalczyk
Próbka była analizowana w krótkim czasie od pobrania, całkowita liczba retikulocytow w normie – nie w dolnej granicy zakresu referencyjnego, brak stanu zapalnego – CRP w normie.